Με ένα απλό google search...

Η ομορφότερη Παναθηναϊκή ιστορία

Απορίας άξιον οτι υπάρχουν οπαδοί (?) του Παναθηναϊκού οι οποίοι πιστεύουν οτι το οικοδόμημα της Λεωφόρου Αλεξάνδρας 160, ο πρώτος αθλητικός πολυχώρος που σήμερα ονομάζεται «Γήπεδον Απόστολος Νικολαϊδης», δεν δημιουργήθηκε από τον Σύλλογο με δικά του έξοδα, αλλά υπήρχε εκεί ως ... διά μαγείας. Ή οτι του χαρίστηκε η κατασκευή! Θα προσπαθήσουμε να δούμε με τα δημοσιεύματα της εποχής, τι ακριβώς βρήκε ο Παναθηναϊκός το 1922 και τι (και πως) έφτιαξε ο ίδιος ο Όμιλος δεκαετίες αργότερα.

Tα πρώτα στοιχεία που έχουμε για το γήπεδο «Απόστολος Νικολαίδης» προέρχονται από τον νομικό αλλά και παράγοντα του Συλλόγου, Ξενοφώντα Χατζησαράντο (συνέντευξη στην Εφημερίδα «Φως» την 14/2/1972).

Γυρίζουμε στο μακρινό 1922. Τότε, στις 13 Απριλίου 1922 ο Δήμος Αθηναίων συμφώνησε να μισθώσει το «γήπεδο» στον Παναθηναϊκό για 2 χρόνια (μέχρι τις 13 Απριλίου 1924) έναντι του ποσού των 5 δραχμών. Είναι η πρώτη επίσημη πράξη για τον χώρο της Λεωφόρου, μετά την απόκτηση της στις 8 Μαρτίου του 1921.

Να ξεκαθαρίσουμε φυσικά οτι νομικά και τότε αλλά και τώρα στις μέρες μας η λέξη «γήπεδο» ΔΕΝ σημαίνει ποδοσφαιρικό γήπεδο-στάδιο, αλλά «γης-πεδίον». Κάτι που αποτυπώνεται ακόμα στις μέρες μας σε έγγραφα που δημοσιεύονται στην Διαύγεια.

        

Είναι γνωστό άλλωστε οτι η πρώτη εξέδρα χτίστηκε το 1928, ενώ ο χώρος μέχρι τότε ήταν ένα περιφραγμένο οικόπεδο. Αυτό αποτυπώνεται και στον φωτογραφικό φακό σε ένα από τα πρώτα «αιώνια» ντέρμπυ στις 18/6/1925. Ένα κομμάτι γης με 4 δοκάρια. Πως όμως αυτός ο χώρος, απέκτησε ζωή, ψυχή και γράφτηκαν σε αυτό οι σημαντικότερες στιγμές σχεδόν σε όλα τα αθλήματα του Συλλόγου?


Μα φυσικά με την κατασκευή του πρώτου αθλητικού πολυχώρου στην Ελλάδα. Το ποδοσφαιρικό γήπεδο που φτιάχτηκε, στέγασε σταδιακά ΟΛΟ τον όμιλο. Ο Παναθηναϊκός κατάλαβε νωρίς, νωρίτερα από κάθε άλλη ομάδα, οτι μια Παναθηναϊκή Πολιτεία είναι το ιδανικό για να γίνεις Πρωταθλητής σε όλα τα σπορ.

Άλλο ένα στοιχείο που επιβεβαιώνει ποιό ήταν το «γήπεδο» που μας έδωσαν για χρήση, είναι η φωτογραφία του Καλαφάτη το 1923 στην Λεωφόρο. Σε ένα χωμάτινο χώρο, χωρίς γραμμές, χωρίς περίφραξη, χωρίς να είναι ισοπεδωμένος και χωρίς κάποια κατασκευή. Η φωτογραφία προέρχεται από το ψηφιακό μουσείο του ιδρυτή του Συλλόγου (https://1908.gr/photo-book/ ).


Βάζοντας μπροστά την ιδέα αυτή σε πράξη, ο Σύλλογος ξεκίνησε την κατασκευή. Είτε με ιδία κεφάλαια, είτε με δάνεια, είτε με δωρεές ιδιωτών, ο Παναθηναϊκός κατασκεύασε μόνος του το γήπεδο που αποτέλεσε την κοιτίδα του αθλητισμού. Ο Ξενοφών Χατζησαράντος μας λέει σημαντικά στοιχεία.

Τα λόγια του είναι ξεκάθαρα «Μόλις κατορθώσαντος να στεγασθή δι΄ιδίων του εξόδων και άνευ ουδεμίας κρατικής συνδρομής εις γήπεδον, εφ ού στεγάζονται και έτεροι πέντε γυμναστικοί και αθλητικοί σύλλογοι, στερούμενων ιδίων γηπέδων ως ο Πανιώνιος Σμύρνης, ο Απόλλων Σμύρνης, ο Αθηναϊκός Όμιλος, ο Α.Σ. Μίλων».


Αν έχετε καταλάβει τι διαβάσατε μόλις θα πρέπει να είστε υπερήφανοι. Ο Παναθηναϊκός πληρώνοντας ο ίδιος την κατασκευή του οικοδομήματος, ΣΤΕΓΑΣΕ και άλλους συλλόγους που ΔΕΝ είχαν δικό τους γήπεδο. Άλλοι σύλλογοι, «πέταξαν» έξω σωματεία ιστορικά από την κοινή έδρα τους, όμως ο Παναθηναϊκός ΣΤΕΓΑΣΕ στο ΔΙΚΟ του οικοδόμημα, τον αθλητισμό της Αθήνας.

Ο παράγοντας του τριφυλλιού, συνεχίζει στην συνέντευξη και μας πληροφορεί οτι «ο Σύλλογος (και όχι ο Δήμος) θα κάνει μήνυση στους Καραγιαννόπουλο και ενός υπενωματάρχη για την παρενόχληση των αθλητών στον χώρο του γυμναστηρίου». Μάλιστα μετά την μήνυση, οι 2 μηνυόμενοι προκάλεσαν ζημιές στην θύρα του ξύλινου περιφράγματος η οποία κόστισε 1000δρχ στον Σύλλογο (όχι στον Δήμο), αλλά πέραν αυτού του συμβάντος πυροβολούσαν «στον αέρα» για να τρομοκρατήσουν τους θεατές των αγώνων.

Επιστρέφοντας στο 1926, ο Σύλλογος προσπαθεί να περιτοιχίσει το οικόπεδο (μέχρι τότε δεν είχε ούτε... τοίχο), το γήπεδο που αθλείται. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους  (12 Δεκ. 1926 Αθλητικός Κόσμος) οι σύμβουλοι του Παναθηναϊκού διέθεσαν 70χιλ. δρχ για τις εργασίες αυτές. Όπως αναφέρει το δημοσίευμα «Αλλοίμονον αν περίμενε κανείς, την προστασία-συνδρομή του κράτους». Αλλοίμονον....


Τον Ιανουάριο του 1927 (2 Ιαν. 1927 Αθλητικός Κόσμος) ο Παναθηναϊκός προτίθεται να ολοκληρώσει την ξύλινη εξέδρα ... 100 ατόμων και 700 καθισμάτων! Πρωτοποριακό έργο για την εποχή το οποίο θα ολοκληρωθεί το 1928.


Το 1928 λοιπόν, ανεγέρθη η πρώτη ξύλινη εξέδρα (μέρος της οποία έχει φτιάξει η οικογένεια του τωρινού προέδρου του Α.Ο Κου Μαλακατέ), ενώ το 1931-32 ανεγέρθη η πρώτη τσιμεντένια εξέδρα και κάτω από αυτήν κατασκευάστηκαν λουτρά, αποδυτήρια και γραφεία. 


Το 1938 ανηγέρθη η επί της Λεωφόρου Αλεξάνδρας τσιμεντένια εξέδρα, ενώ το 1951 κατασκευάζεται το πρώτο πέταλο με πρόβλεψη κάτω από αυτό να υπάρξει ... κολυμβητήριο! Το 1955 ολοκληρώθη η ανέγερση της βόρειας εξέδρας με τον κλειστό χώρο κάτω από αυτή που θα φιλοξενούσε 2000 θεατές.

                                              

ΠΩΣ όμως ολοκληρώθηκαν όλα αυτά τα έργα; 

Μα φυσικά με αποπληρωμή από τον ίδιο τον Σύλλογο. Το 1950 σύναψε δάνειο 900εκ δραχμών (με την δραχμή να υποτιμάται συνεχώς εκείνα τα χρόνια ως αξία, μην σας φαίνεται αστρονομικό το ποσόν), το 1951 σύναψε ακόμα ένα δάνειο 1εκ δρχ, ενώ ο ίδιος ο Σύλλογος έβαλε 500.000 δρχ δικές του για να συνεχιστούν οι εργασίες. Η δε ισοπέδωση του γηπέδου το 1925, κόστισε στον Σύλλογο (όχι στον Δήμο) 50 δρχ το κυβικό μέτρο.


Το δε ιδιόκτητο κολυμβητήριο του Παναθηναϊκού θα κοστίσει στον Σύλλογο άλλα 2 εκ. δραχμές. (Αθλητική Ηχώ 14-1-1967).


Όπως προκύπτει από την παράθεση των ιστορικών στοιχείων, ο Παναθηναϊκός απέκτησε το δικαίωμα χρήσης του «γηπέδου» το 1924 «εφόσον υπάρχει». Αφορά πάντα τον χώρο επί της γης και καμία κατασκευή επί αυτής, αφού τότε (1924) δεν υπήρχε καμία (ούτε καν περιτοίχιση όπως διαβάσαμε στο κείμενο). Το δε ποδοσφαιρικό οικοδόμημα (και αθλητικός πολυχώρος) που στέγασε δεκάδες τμήματα του Συλλόγου, ανήκει φυσικά στην κατοχή του Παναθηναϊκού εφόσον εκείνος ξόδεψε τα χρήματα για να το φτιάξει.

Φρόνιμο θα είναι λοιπόν, όταν αναφερόμαστε σε όρους όπως «μεταφορά δικαιωμάτων», να είμαστε βέβαιοι σε ΠΟΙΑ ακριβώς δικαιώματα αναφερόμαστε. Διαφορετικό δικαίωμα η χρήση, διαφορετικό η κατοχή-ιδιοκτησία. Άλλοι οι νόμοι του 1539/1938 και του 31/1968 που ίσχυαν τότε (και τα δικαιώματα περί χρησικτησίας που προκύπτουν από αυτούς και αφορούν την υπόθεση μας), και άλλοι οι τωρινοί (μετά το 2003).

ΥΓ. Το τι συνέβαινε τότε σε εκμεταλλευτές-καταπατητές εκτάσεων του Δημοσίου, το βλέπουμε από ένα απόκομμα της εφημερίδας τον Απρίλιο του 1971. Ο Δήμος δεν θα είχε πρόβλημα να «σύρει» τον Παναθηναϊκό, αν θεωρούσε οτι καταπατάει την περιουσία του. Εδώ και έναν αιώνα, δεν το έχει κάνει πάντως. 


ΥΓ. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Αντρέα για την πολύτιμη βοήθεια, όταν χρειάστηκε.

Σχόλια

  1. ΠΟΛΥ ΚΑΚΩς ΤΟΣΑ ΧΡΟΝΙΑ ΔΕ ΒΑΛΑΜΕ ΕΝΑ ΤΕΛΟΣ ΣΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΗΣ ΚΥΡΙΟΤΗΤΑΣ Ο ΑΗΜΝΗΣΤΟΣ ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ ΤΟ 77 ΕΙΧΕ ΦΡΟΝΤΗΣΕΙ ΝΑ ΠΑΡΕΙ ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΑΠΟ 3 ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΥ ΚΑΙ ΟΙ 3 ΚΑΤΕΛΗΞΑΝ ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΟΤΙ Η ΚΥΡΙΟΤΗΤΑ ΠΕΡΑΣΕ ΣΤΟ ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΚΟ ΛΟΓΩ ΧΡΗΚΤΗΣΙΑΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ισχυει αυτο, υπηρχαν γνωματευσεις απο καθηγητης της εποχης. Κατι που γραφτηκε εδω. https://paopedia.gr/kyriotita-ghpedou-leoforou/

      Διαγραφή
    2. δε τα βρισκουν λεει παε-αο για το ενοικιο αναμενομενο θα πω εγω οταν στο μνημονιο εχει μπει φωτογραφικος ορος για το αλαφουζο παραχωρηση του γηπεδου χωρις ανταλλαγμα και ο αο ας προσεχε και ας μην εβαζε την υπογραφη του

      Διαγραφή
    3. Συμφωνω. 2 φορες το γραφει, οτι παραχωρειται ΑΝΕΥ ΑΝΤΑΛΛΑΓΜΑΤΟΣ. Στο τελος θα δωσει στον ερασιτεχνη τα νομιμα και θα πανηγυριζουν κιολας.

      Διαγραφή
    4. εχει βουιξει στη πιατσα οτι ο αλαφουζος θα καρπωθει τις εμπορικες χρησεις μεσω των εταιριων

      Διαγραφή
    5. Προφανως κ δεν θα δινει μια στον ερασιτεχνη (η ελαχιστα). Δεν ειναι χαζος, πανεξυπνος ειναι.

      Διαγραφή
    6. το ποιο χειροτερο θα ναι να αφησει τη παε χωρις εσοδα και να καρπωθει τα εμπορικα μεσω των εταιριων του

      Διαγραφή
    7. αλλα δυο τμηματα αμεα στο αο να δω που θα χωρεσουν ολα αυτα τα τμηματα σε 7300 τμ

      Διαγραφή
  2. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. ΕΡΩΤΗΣΗ ΚΡΙΣΕΩΣ ΑΝ Ο ΑΟ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΙ 99 ΧΡΟΝΙΑ ΧΡΗΣΗΣ ΕΧΕΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΧΡΗΣΗΚΤΗΣΙΑΣ ?

      Διαγραφή
    2. Ανωνυμε οχι. Δεν υπαρχει πλεον χρησικτησια σε οικοπεδα δημοσιου.

      Διαγραφή
    3. Γιωργο το ακριβως αντιθετο λεει το κειμενο. Οτι με τους νομους του 38 κ του 68, δικαιολογειται η χρησικτησια. Γιατι με αυτους θα παμε , εφοσον εκεινη την εποχη συμπληρωθηκε η 20ετια χρησικτησιας. Γιαυτο αλλωστε κ τονιζει την προσοχη στους ορους «μεταφορα δικαιωματων», «χρηση», «κατοχη». Οπως και αλλο το «γη-πεδον» και αλλο το οικοδομημα.

      Διαγραφή
    4. Ελληνικα γνωριζω λεει ξεκαθαρα οτι οτι αλλοι οι νομοι 1539/1938 και 31/1968 ΠΟΥ ΙΣΧΥΑΝ
      τοτε (και τα δικαιωματα χρησικτησιας που προκυπτουν απ'αυτους) κι' ΑΛΛΟΙ ΟΙ ΤΩΡΙΝΟΙ
      του 2003 αρα την πατησαμε κατ'αυτον και βαζει κι'ενα τρομοκτατικο αποκομμα εφημεριδος
      να δουνε οι αδαεις τι παθαινουν οι καταπατητες δημοσιας γης γυρνοντας πισω στο 1971 που
      ισχυαν ο νομοι που κατ'αυτον δεν ισχυουν τωρα Οσο αλλο το οικοπεδο αλλο το οικοδομημα
      παγκοσμιως το υποκειμενο τρωει το υπερκειμενο δηλαδη το οικοπεδο τρωει το οικοδομημα
      η χρησικτησια βασει του 31/1968 γινεται στο οικοπεδο ΑΝ ΤΟ ΘΕΛΗΣΟΥΝ αυτοι που τοσα
      εθαψαν και τις 3 γνωμοδοτησεις που ειχε ο Νικολαιδης απο καθηγητες της νομικης κι'αν δεν
      τις βρισκουν στ'αρχεια του Α.Μανεση θα υπαρχει η δικη του

      Διαγραφή
    5. Γιωργο, οτι γινει νομικα θα γινει με τους τοτε νομους που ισχυαν. Οι τωρινοι ειναι ξεκαθαροι για την χρησικτησια. Οι παλιοι νομοι μας εξασφαλιζουν ομως. ΑΝ οντως ημασταν καταπατητες, θα ειχαμε ποινες. Αυτο λεει το αποκομμα του 71. Οι γνωμοδοτησεις υπαρχουν του Μανεση κ του Δεληγιάννη. Οπως υπαρχει και αποφαση του Αρειου Παγου το 17 (οχι το 2007) για παρομοιο θεμα που δικαιωσε την χρησικτησια, καθως εκδικαστηκε η υποθεση με τους τοτε νομους της εποχης (τον νομο του 38 κ του 68). Δεν διαφωνουμε καπου.

      Διαγραφή
    6. αφου οι υποθεσεις εκδιζονται με τους παλιους νομους γιατι ακομη αυτη η εριμη προσφυγη για τη κυριοτητα δε εχει γινει και εχουμε αφησει τους κερχελεδες του δημου να διαδιδουν δεξια και αριστερα οτι η λεωφορος τους ανηκει ?

      Διαγραφή
    7. Οι παλιοι νομοι ΔΕΝ καταργουνται, εκτος αν κατι τετοιο αναφερθει στους νεους. Πχ ο νομος της ΔΑ του 11, γραφει οτι καταργει αυτον του 06. Οι 2 αποφασεις του Αρειου Παγου το 2007 και το 2017 ειναι ξεκαθαρες στο οτι «πατανε» στους νομους της εποχης (1968) που ισχυαν για τις αντιστοιχες υποθεσεις.
      Γιωργο, κατα λαθος σβηστηκε το αρχικο σου σχολιο (αλλο σχολιο δικο μου ηθελα να σβησω). Και δεν μπορω να το επαναφερω. Μετα χαρας να ξανανεβει αν δεν σου κανει κοπο να το γραψεις παλι. Ζητω συγγνωμη.

      Διαγραφή
    8. μιλησα τις προαλλες με ενα πρωην μελος της δοιηκησης του αο δηκηγορος στο επαγγελμα και μου ειπε οτι αυτο που κανει ο δημος με τις δομες προσφυγων ειναι περα για περα παρανομο γιατι παλιοτερα εκει ηταν να γινει το γηπεδο μπασκετ το οποιο κοπηκε απο το στε , επισης μου ειπε οτι θα δωθει μαχη μεγαλη για τη κυριοτητα της λεωφορου στα πολιτικα δηκαστηρια και μου ειπε οτι πολυ καλες πιθανοτητες για δικαιωση

      Διαγραφή
    9. τις τελευταιες ωρες κυκλοφορει οτι ο δημος θα νοικιασει το γηπεδο στη παε και δε θα παραχωρησει το γηπεδο στο αο αν επιβαιβεωθει αυτο θα μιλαμε για το πληρες ξεβρακωμα

      Διαγραφή
    10. Ναι, ειναι παρανομο γιατι πουθενα στον Νόμο του 11 και στο ΠΔ του 13, δεν προβλεπεται κατι τετοιο. Υπαρχουν πολλες πιθανοτητες για δικαιωση, αλλα παντα ελοχευει ο κινδυνος ενω εχεις δικιο να πεσεις σε καναν «περιεργο» δικαστη κ να τα χασεις ολα. Αυτο πιστευω φοβουνται. Οι πιθανοτητες βασει νομων της εποχης και των αποφασεων του Αρειου Παγου (2007 και 2017) ειναι υπερ μας. Οσο για το ενοικιο στον δημο, απο την στιγμη που θα γινει αποσβεση της ΔΑ, οπως αναγραφεται στο Μνημονιο, δεν βλεπω αλλον πλην του ΠΑΟ που θα ειναι το κοροιδο παλι να πληρωνει, οπως κ με την συμβαση του 2006-07.

      Διαγραφή
  3. *
    ΓΗΠΕΔΟ ΜΟΝΟ ΣΤΗ ΛΕΩΦΟΡΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΠΟΥΘΕΝΑ ΑΛΛΟΥ
    *

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου